منتظران ظهور

نقش قضا و قدر در زندگی ما چیست؟ آیا امور و کارهای دنیا، در اختیار ماست یا در اختیار و اراده خداوند قرار دارد؟
خداوند، به واقعیت های اتفاق افتاده، علم دارد و به عبارتی دقیق تر، واقعیت ها، مطابق علم الهی هستند و از این رو، به علم فعلی خداوند، تعبیر می شود. به گفته برخی، خداوند به آن چه انجام می گیرد، علم دارد و به گفته برخی دیگر، آن چه انجام می گیرد، مطابق علم خداوند است. در اصطلاح اهل فلسفه و حکمت، اولی را علم انفعالی و دومی را علم فعلی خداوند نامیده اند که خود، یکی از مراتب علم الهی است.
مرتبه بعد، لوح محو و اثبات می باشد که نسبت به اختیار و اراده خودمان و یا تغییر عوامل و شرایط، برخی حوادث اتفاق می افتد و ثبت می شود و برخی اتفاق نمی افتد و در هر دو مورد، اختیار و اراده انسان، مهم ترین عامل است؛ یعنی خداوند می داند که ما با اختیار و اراده خودمان، چه کاری را انجام می دهیم.
اگر خداوند، سرنوشتی را برای ما اثبات یا محو کند، اگر چه علم آن نزد خداوند است، اما این علم، با توجه به انگیزه ها و شرایط ما رقم خورده است. ما باید بدانیم که ما تنها در دنیا زندگی نمی کنیم و تنها اختیار و اراده ما، تعیین کننده نیست؛ بلکه اختیار و اراده دیگران و عوامل و شرایط دیگری نیز وجود دارد. البته در نسبت سنجی، رکن مهم، اراده و اختیار ماست که گاهی تا بیش از 90 درصد، تعیین کننده است

حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: اگر خدا می خواست می توانست جهان را در مدتی کمتر از یک چشم بر هم زدن بیافریند. ولی نخواست و عالم را تدریجا آفرید و این ساختمان تدریجی را از طرفی برای مردان خدا و امناء وحی خود مثالی قرار داد که در ساختن افکار ایمانی و اخلاقی جامعه راه مدارا و ملائمت در پیش گیرند تا پیروزی بدست آورند، و از طرف دیگر آن را حجتی قاطع و الزام آور برای مردمی قرار داد که می گویند چرا خداوند در یک لحظه و به طور دفعی همه ی مردم را مومن و با اخلاق نمی سازد؟ زیرا قضاء قطعی باری تعالی اینستکه موجودات تدریجا به کمال لایق خود برسند، همانطور که خداوند کاخ هستی را تدریجا و در مدت شش روز آفرید.

منبع: بحار14،

قضا وقدر الهی