منتظران ظهور

هر چند ائمه ـ عليهم‏السلام ـ از علم غيب برخوردارند و به وقايع گذشته و حوادث حال و آينده آگاهى دارند، اما تكليف آنان مانند ساير افراد بشر، بر اساس علم عادى است و علم غيب براى آنان تكليفى به دنبال نمى‏آورد. به همين دليل، علم غيب ائمه ـ عليهم‏السلام ـ از نحوه شهادت خود، براى آنان تكليف‏آور نيست. امام براساس علم عادى خود، ميوه‏اى را پيش روى خود مى‏بيند كه مانعى از خوردن آن نيست و بر همين اساس، تناول آن ميوه جايز است؛ اگر چه براساس علم غيب، از مسموم بودن آن آگاهى دارد. براى على ـ عليه‏السلام ـ براساس علم عادى بشرى، شب نوزدهم رمضان سال چهلم هجرى، مانند ساير شبهاست؛ به همين جهت، به سمت مسجد حركت مى‏كند و علم غيبى كه به اذن خداوند در مورد شهادت خود دارد، براى ايشان تكليفى ايجاد نمى‏كند.

برخى از كسانى كه اين پاسخ را ذكر كرده‏اند، در تأييد اين مطلب كه ائمه ـ عليهم‏السلام ـ براساس علم عادى خود مكلف هستند، دو دليل ذكر مى‏كنند:

1. عمل براساس علم غيب با حكمت بعثت انبيا و نصب ائمه منافات دارد؛ زيرا در اين صورت، جنبه اسوه و الگو بودن خود را از دست خواهند داد و ساير افراد بشر، از وظايف فردى و اصلاحات اجتماعى وبه بهانه برخوردار بودن ائمه از علم غيب و عمل بر اساس علم خدادادى، از وظيفه خود سر بازخواهند زد.

2. عمل براساس علم غير عادى، موجب اختلال در نظام عالم هستى است؛ زيرا مشيت و اراده خداوند به جريان امور، براساس نظام اسباب و مسببات طبيعى و علم عادى نوع بشر تعلق گرفته است. به همين جهت پيامبر و ائمه ـ عليهم‏السلام‏ـ براى شفاى بيمارى خود و اطرافيان خويش، از علم غيب استفاده نمى‏كردند. شايد يكى از حكمت‏هاى ممنوع بودن تمسك به نجوم، تسخير جن و غيره، براى غيب‏گويى و كشف غيرعادى حوادث آينده نيز همين اختلال در نظام عالم هستى باشد